Ένας τζιχαντιστής επιστρέφει

Όπως θα ξέρετε πολλοί νεαροί Ευρωπαίοι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και πηγαίνουν στη Μέση Ανατολή και πολεμούν με το Ισλαμικό Κράτος.

Το πολεμούν συμπεριλαμβάνει σκοτωμούς, αποκεφαλισμούς, βιασμούς και κάθε είδους φρικαλεότητα που μπορεί να σκεφτεί κάποιος.

Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 30,000 Ευρωπαίοι βρίσκονται στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής. Οι περισσότεροι είναι αραβικής καταγωγής, μετανάστες στην Ευρώπη δεύτερης και τρίτης γενιάς.

Τι ψάχνουν παραμένει άγνωστο. Μερικοί λένε ότι έχουν μπουχτίσει από τον καταναλωτισμό της Δύσης και τον ξεπεσμό των αξιών της. Άλλοι λένε ότι απλά ψάχνουν αδρεναλίνη και που θα βρουν περισσότερη από ένα πόλεμο. Άλλοι πάλι λένε ότι έχουν κρίση ταυτότητας δεν ξέρουν που ανήκουν.

Ένας μεγάλος φόβος είναι ότι πολλοί από αυτούς θα επιστρέψουν στις χώρες τους για να πραγματοποιήσουν επιθέσεις, όπως αυτή που έγινε για παράδειγμα στον υπόγειο σιδηρόδρομο στο Λονδίνο.

Το πρόβλημα που απασχολεί πολλές χώρες είναι πως θα αντιμετωπίσουν τους τζιχαντιστές που επιστρέφουν. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.

Η Βρετανία ετοιμάζεται να καταστήσει αυστηρότερα τα αντιτρομοκρατικά μέτρα προκειμένου να πολεμήσει το Ισλαμικό Κράτος. Τις επόμενες μέρες θα ψηφιστεί ένας νέος αντιτρομοκρατικός νόμος σύμφωνα με τον θα χορηγηθούν νέες εξουσίες στην αστυνομία των συνόρων σε ό,τι αφορά την κατάσχεση διαβατηρίων, την παρεμπόδιση υπόπτων να ταξιδέψουν, αλλά και την απαγόρευση τζιχαντιστών να επιστρέψουν στις χώρες τους.

Τα μέτρα αυτά ξεκινούν από μια διαπίστωση. Κανένα από τα προγράμματα πρόληψης, καταστολής ή αποριζοσπαστικοποίησης που εφάρμοσε η βρετανική κυβέρνηση μετά τις επιθέσεις της 7ης Ιουλίου του 2005 στο Λονδίνο δεν εμπόδισε χιλιάδες Βρετανούς να πάνε στη Συρία ή στο Ιράκ για να πολεμήσουν στο πλευρό του Ισλαμικού Κράτους.

Η Ολλανδία έχει αποφασίσει να αφαιρεί το διαβατήριο από τους τζιχαντιστές που έχουν διπλή υπηκοότητα. Σύμφωνα με τις ολλανδικές αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες, κάπου εκατό Ολλανδοί έχουν ενεργή δράση στη Μέση Ανατολή. Έχουν αφαιρεθεί ήδη 52 διαβατήρια, ώστε οι κάτοχοί τους να μην μπορούν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Αλλά με το μέτρο αυτό δεν συμφωνούν όλοι. «Εκείνοι που θέλουν να κηρύξουν ιερό πόλεμο και να κόβουν κεφάλια κυκλοφορούν τώρα στους δρόμους μας», διαμαρτύρεται ο ηγέτης της άκρας Δεξιάς Γκέερτ Βίλντερς.

Το ίδιο αποτρεπτικό μέτρο σκέπτεται να λάβει και η Γερμανία. Διαβατήρια υπόπτων τζιχαντιστών ενδέχεται να κατασχεθούν προκειμένου να μην μπορέσουν να εγκαταλείψουν τη χώρα.

Στην Αυστρία, ο νόμος επιτρέπει στις αρχές να απαγορεύουν την επιστροφή νέων που έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί στη Συρία και το Ιράκ. Δύο έφηβες που έμειναν έγκυοι αφού παντρεύτηκαν τζιχαντιστές, και στη συνέχεια εξέφρασαν την επιθυμία να επιστρέψουν στις χώρες τους γιατί δεν αντέχουν τη νέα τους ζωή στη Συρία, δεν μπορούν να το κάνουν.

Η Δανία, πάλι, βρίσκεται στον αντίποδα και προσφέρει ένα πρόγραμμα «αποκατάστασης». Οι τζιχαντιστές που μετανιώνουν έχουν μια δεύτερη ευκαιρία στην πόλη Άαρχους, όπου δέχονται περίθαλψη για ενδεχόμενα τραύματα από μάχες. Στη συνέχεια, ενθαρρύνονται να ψάξουν για δουλειά ή να επαναλάβουν τις σπουδές τους.

Το πρόγραμμα απευθύνεται επίσης σε οικογένειες που τα παιδιά τους έχουν φύγει για τη Συρία. Οι οικογένειες αυτές ενθαρρύνονται να διατηρούν επαφή μέσω Skype και να διαβεβαιώνουν τα παιδιά τους ότι μπορούν πάντα να επιστρέψουν εφόσον το επιθυμούν.

Η Κύπρος ευτυχώς δεν έχει τζιχαντιστές. Να μου πεις εδώ δεν κινηθήκαμε όταν μας γάμησαν την οικονομία, θα μας νοιάξει από τους άλλους για να πάμε να πολεμήσουμε στο Ιράκ και τη Συρία; Αστεία πράγματα.

Αν όμως υπήρχαν Κύπριοι που πήγαιναν να πολεμήσουν με το Ισλαμικό Κράτος, ποια θα ήταν η συμπεριφορά μας στο σενάριο επιστροφής τους; Θα τους κλείναμε την πόρτα κατάμουτρα; Θα τους παίρναμε τα διαβατήριά τους; Θα τους βάζαμε σε προγράμματα επανένταξης;

Το ερώτημα για μας είναι ρητορικό. Κάποιες άλλες χώρες όμως πρέπει να το απαντήσουν και να βρουν την κατάλληλη λύση. Γιατί δεν είναι μόνο, ποιος τρόπος φαίνεται καλύτερος, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι για παράδειγμα η Δανία έχει την ανθρωπιστική προσέγγιση, αλλά και ποιος είναι και πιο αποτελεσματικός.