Tuesday 22 October 2013

Γονίδια ή περιβάλλον;


Τρώω το σάντουιτς μου τυρί με κυπριακή λούντζα. Το συνοδεύω με ένα τσάι με βότανα, δυστυχώς έπεσε κανέλα μέσα, δεν μου αρέσει αλλά θα το πιω. Το γραφείο μου είναι γεμάτο χαρτιά, κινητό, ipadκαι εφημερίδες. Το βρήκα, όμως συγυρισμένο στην εντέλεια και έτσι θα το παραδώσω. Μετά θα επιτεθώ σε μια Twix King Size (φυσικά και υπάρχουν Αμαδρυάδα) και θα κάτσω να δουλέψω, ενώ γύρω μου γίνεται ο χαμός.

Γιατί λούντζα και όχι μορταδέλα; Γιατί βότανα και όχι φρούτα; Γιατί δεν μου αρέσει η κανέλα; Γιατί μου αρέσει να δουλεύω μέσα στο χάος και μετά συγυρίζω; Γιατί θέλω Twix;

Η πρώτη απάντηση που έρχεται στο νου είναι γιατί έτσι μου αρέσει, γιατί έτσι έμαθα. Η κυπριακή λούντζα είναι must στη Σολιά, τα τσάγια τα έμαθα από τις κινέζες συγκάτοικους, το να συγυρίζω αφού τελειώσω είναι χούι από ένα πρώην γκόμενο και η Twix δεν θέλει εξήγηση είναι σκέτη απόλαυση.

Για πολλά χρόνια στο ερώτημα αν είμαστε αυτό που είμαστε χάρη στα γονίδιά μας ή στην επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος έδινα βαρύτητα στο δεύτερο. Χωρίς να μειώνω το ρόλο του DNA, δεν μου άρεσε η ιδέα να ενεργώ λες και υπάρχει κάτι προκαθορισμένο. Δεν φταίω εγώ, που είμαι ξεροκέφαλη είναι το DNA μου. Δεν έπρεπε να πιάσω τα 160 χλμ αλλά το έκανα γιατί μου αρέσει η ταχύτητα, έχω το γονίδιο. Με θύμωσε και έριξα σφαλιάρες γιατί έτσι είμαι κατασκευασμένος.

Αλλά καθώς περνά ο καιρός, καταλαβαίνω ότι μάλλον έχω λάθος. Το γενετικό μας υπόβαθρο είναι τόσο δυνατό, που καθορίζει τις εξελίξεις θέλουμε δεν θέλουμε. Στο πανεπιστήμιο για παράδειγμα γνώρισα αρκετούς ενδιαφέροντες ανθρώπους. Ανθρώπους που έμαθα πολλά από αυτούς, που με βοήθησαν να διαμορφώσω κάποιες απόψεις, που επέδρασαν στον τρόπο σκέψης μου. Αν δεν πήγαινα στις συγκεκριμένες σχολές δεν θα τους γνώριζα.

Σπούδασα κάτι που μου άρεσε, κάτι που μου ταίριαζε γάντι και κάτι στο οποίο ήμουν πολύ καλή. Είμαι άχρηστη στα μαθηματικά, δεν καταλαβαίνω γρυ από φυσική ή χημεία, δεν κατέχω από οικονομία, δεν μπορώ να ζωγραφίσω ούτε ένα σπίτι, δεν έχω καλή αντίληψη του χώρου.

Έχω τρομερά γρήγορη ανάγνωση, πολύ καλή αναλυτική σκέψη, εξαιρετική μνήμη (μετά τις κόρες όχι) σε σημείο να μαθαίνω ολόκληρα βιβλία απέξω, μπορώ να ιεραρχώ και να είμαι σχεδόν πάντα σωστή, μπόλικη φαντασία και ικανότητα να ξεχωρίζω το σημαντικό. Το να σπουδάσω επικοινωνία ήταν κάτι σαν προδιαγεγραμμένο για μένα.

Για αυτό και τείνω να πιστεύω πως κάνουμε τις επιλογές που μας ταιριάζουν. Προχωρούμε με βάση τοDNA μας και έρχεται στην πορεία το κοινωνικό περιβάλλον να κάνει τις δικές του προσθήκες.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να πάμε κόντρα στα γονίδιά μας.

Δεν είναι θέμα κισμέτ ή ότι η ζωή μας είναι προδιαγεγραμμένη, ας τραγουδήσουμε όλοι έχουμε γραμμένο που το λένε πεπρωμένο. Δεν είμαστε έρμαιο του γενετικού μας κώδικα. Μπορεί, για παράδειγμα, να έχω τάση να θυμώνω εύκολα, αλλά είναι δική μου απόφαση αν θα αφήσω τα νεύρα μου να νικήσουν ή αν θα κάτσω σε μια γωνιά να ηρεμήσω. Μπορεί να μου αρέσουν τα γλυκά, αλλά εγώ θα αποφασίσω αν θα φάω και δεύτερη Twix.

Το βρίσκω απίστευτα θαυμάσιο. Δύο διαφορετική άνθρωποι δίνουν από ένα κύτταρο και σχηματίζεται μια νέα ζωή, κουβαλώντας ολόκληρη ιστορία μαζί της.

Το πιο ωραίο είναι όταν τα γονίδια κάνουν πάρτι. Έχει μεγάλη πλάκα να βλέπεις χαρακτηριστικά των γονιών σου ή των παππούδων σου σε σένα και στα παιδιά σου.

Και βέβαια όλα τα λεφτά είναι οι γιαγιάδες. Α, από μένα πήρε, λέει η πεθερά μου για τις κόρες που είναι μεγάλοι φαν της σοκολάτας, αγνοώντας τα κιλά σοκολάτα που καταναλώνει η έρμη η μάνα.

Εσείς τι πιστεύετε; Ποιο είναι πιο δυνατό το DNA ή η επίδραση του περιβάλλοντος; Τι καθορίζει αυτό που είμαστε, πως κάνουμε τις επιλογές μας;


18 comments:

  1. Καμιά φορά, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, μπορούν να επιδράσουν καταλυτικά στα γονίδια και να τροποποιήσουν μια ήπια "προδιαγεγραμμένη" κατάσταση.

    Ας πούμε ότι η Κολονίτσα πήρε απο μένα, γι΄αυτό και κάθεται και προβληματίζεται για το ότι η αδελφή της μόνο να περνά καλά θέλει (δες σημερινό ποστ), ενώ η Ψηλή Κολόνα πήρε απο τον Στυλ, ο οποίος είναι η φάση του ας κάμουμε λίγο πασσιαμά να περάσει η ώρα και ποτέ δεν συγυρίζουν τα άπλυτά τους όσο και να παουρίζω.
    Αν όμως εγώ δεν γνώριζα τον Στυλ, ενδεχομένως να ήμουν ένα αγχωμένο και ξενέρωτο πλάσμα.

    Από την άλλη, υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις, όπου τα γονίδια παίζουν καθοριστικό ρόλο. Για παράδειγμα, με κάθε επιφύλαξη το λέω τώρα αυτό, θεωρώ ότι ένας σίριαλ κιλλερ δεν δημιουργείται αποκλειστικά απο το περιβάλλον.

    ReplyDelete
  2. Πώς εξηγείται όμως το γεγονός ότι δύο αδέρφια μεγαλώνουν στο ίδιο περιβάλλον, έχουν τα ίδια βιώματα αλλά οι χαρακτήρες τους διαμορφώνονται διαφορετικοί.

    Συμφωνώ μαζί σου ότι επηρεαζόμαστεν που το περιβάλλον μας, αλλά το πώς θα επεξεργαστούμεν τούτα που βιώννουμεν εξαρτάται που τον χαρακτήρα μας, δηλαδή που τον DNA μας.

    Πάντως πολλά ενδιαφέρον το θέμα σου.

    ReplyDelete
  3. Αυτό που έμαθα από τη Βιολόγα μου είναι ότι έχουμε πολλά «χαρακτηριστικά» στο DNA μας τα οποία δεν χρησιμοποιούμε. Αν επιλέξουμε κάποιες συμπεριφορές, τότε ενεργοποιούνται τα γονίδιά μας και τα μεταφέρουμε κληρονομικά στα παιδιά μας.

    Μπορεί για παράδειγμα η συνήθεια που απέκτησες από τις κινέζες να πίνεις τσάι, αν είναι κάτι σημαντικό για σένα και το βιώνεις έντονα, να μεταφερθεί στα γονίδιά σου και στους απογόνους σου. Πολλά χαρακτηριστικά όπως η δυναμικότητα, κάποια ταλέντα κτλ.

    Αυτό που δεν συνειδητοποιούμε συχνά είναι η ρευστότητα της ύπαρξής μας. Όλα αλλάζουν. Και σε όλα υπάρχει αλληλεπίδραση.

    Κάποια πράγματα ίσως τα θεωρούμε σταθερά και δύσκολα να αλλάξουν λόγω οπτικής γωνίας.

    Ήθελα από χτες να γράψω κάτι… πάω να το κάνω. Και να το ανεβάσω αργότερα.

    Υ.γ. μου άρεσε το : Έχουμε επιλογή αν θα φάμε δεύτερη twix! Η πρώτη είναι δεδομένη!!!

    ReplyDelete
  4. Άσπρο και .. λεπτό...

    δύο αδέλφια έχουν διαφορετικό DNA και το ότι ζουν στο ίδιο περιβάλλον δεν σημαίνει ότι έχουν την ίδια αντιμετώπιση, ούτε ότι βιώνουν τα ίδια πράγματα.

    Χιλιάδες πληροφορίες επιδρούν πάνω μας συνέχεια, αλλά απορροφούμε μόνο όσες μας ενδιαφέρουν.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Μετά που το "Άσπρο και ΛΕΠΤΟ" συμφωνώ με ό,τι πεις Νεραϊδούλα! Χ

      Delete
  5. Και τα δυο μαζί,αλλά το περιβαλλον επιδρά περισσότερο...

    ReplyDelete
  6. Κολόνα προβληματίζεις με τωρά. Η φαντασίωση μου που έμεινε ανεκπλήρωτη από την προηγούμενη δουλειά ήταν ότι κόφκω τον πρώην διευθυντή που τη μέση τζαι βάλλω τον σε ένα τεράστιο αποχυμωτή τζαι πσοφίγγω τον… Άτε σίριαλ κιλλερ μέσα μου πέσσε τζοιμήθου.


    Άσπρο τα αδέρφια δεν έχουν τα ίδια γονίδια. Έχουν κοινά αλλά όχι εντελώς το ίδιο. Για αυτό και αδέρφια που μεγαλώνουν στο ίδιο σπίτι διαμορφώνουν διαφορετικούς χαρακτήρες.

    Νεράιδα συμφωνώ μαζί σου. Σίγουρα δεν υπάρχει γονίδιο του τσαγιού. Επειδή μου αρέσει και έχουμε τζαγιέρες, κουλιαστιρούθκια όμορφα γίνεται σαν τελετουργία. Της μεγάλης της αρέσει το τσάι. Γιατί επηρεάστηκε από το περιβάλλον, όχι γιατί της έδωσα το γονίδιο. Η μικρή δεν θέλει να το δοκιμάσει. Από την άλλη όμως άκου κάτι παράξενο. Η οικογένεια του παπά μου δεν τρώει το λεμόνι. Ανωμαλία το ξέρω. Η μικρή η κόρη χωρίς να τους έχει δει σχεδόν ποτέ, δεν τρώει το λεμόνι. Δεν της αρέσει, δεν το τρώει, δεν το ζητά. Αυτό δεν ξέρω πως εξηγείται.

    Και ναι το τι μπορεί να επιδράσει πάνω μας είναι απίστευτο.

    Σηκώνει μεγάλη συζήτηση το θέμα Vad. Το περιβάλλον σίγουρα επιδρά αλλά μήπως διαλέγουμε το περιβάλλον που ταιριάζει καλύτερα στα γονίδιά μας;

    ReplyDelete
    Replies
    1. Μην ειμαστε σιγουροι οτι επιλέγουμε το καλυτερο περιβάλλον,ειναι δυσκολο,ειναι μαγκιά να εισαι γονιός και κανείς μας δεν μπορει να ισχυριστει απολυτα ότι εχει πετυχει ως γονιός...

      Delete
  7. πολλά ενδιαφέρον το ποστ τζαι τα σχόλια. πάω να φάω μια Twix.

    ReplyDelete
  8. Πάρα πολλά ωραίο θέμα.

    Μια έρευνα που εδιάβασα πρόσφατα λέει το εξής τα ατομα του ανθρώπινου είδους παρουσιάζουν μεταξύ τους ομοιότητα κατα το 99, 9% σε επίπεδο dna,παρολαυτα το 1% είναι πάνω από 3 εκ. στοιχεία του γενετικού μας στοιχείου και είναι και ο λόγος που κάθε άτομο είναι διαφορετικό. Σαφέστατα η κοινωνικοί παράγοντες για εμένα προσωπικά παίρνουν μια άλλη διάσταση η οποία είναι και πιο καθοριστική στο άτομο. Είναι τα βιώματα, οι εμπειρίες οι αντιλήψεις και οι διάφοροι εξωγενείς παράγοντες που σήμερα κατά ένα μεγάλο ποσοστο καθορίζουν την συμπεριφορά μας. Και πείραμα να κάνεις ανάμεσα σε δύο διαφορετικές ομάδες ατόμων ή και σε άτομα μόνα τους θα δεις ότι το συμπεριφοριστικό μοντέλο καθορίζεται σε ένα μεγάλο ποσοστό από ερεθίσματα, απόψεις και τάσεις από άλλους κοινωνικούς παράγοντες που θέτονται. Επίσης και σε κάτι άλλο το περιβάλλον είναι πολλά καθοριστικό στη διαμόρφωση του φαινότυπου όπως και ο γονότυπος, πχ η ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου δεν είναι σε άμεση συνάφεια με την γονιδιακή του ταυτοτητα αλλά καθορίζεται και πολλά από διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα (π,χ πρόσφατα εν θυμούμαι που, μπορεί και μέσα στα βλογς έδειχνε τον εγκλέφαλο ενός μωρού που μεγαλώνει σε ένα υγιεσ περιβάλλον και ενός που όχι, ο ένας ήταν καθαρός και μεγάλος ενώ ο άλλος πιο μικρός και με στίγματα). Ακόμη και στα διάφορα νοσήματα(που θεωρούνται γενετικά) θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο περιβαλλοντικός παράγοντας ποιότητα ζωής του ατόμου, και επειδή δεν θα σκάσω και γονιδιακά αρκετοί στην οικογένεια μου είναι λάκωνες εν ξέρω από που το επήρα τούτο η ΛΟΥΝΤΖΑ ΤΡΩΕΤΑΙ ΜΕ ΧΑΛΛΟΥΜΟΥΔΙΝ :)))) και η ενημέρωση σου για την twix Μάνα μου εχτές μου ήταν πολύτιμη και λυτρωτική

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ομολογώ ότι περίμενα με αγωνία να δω σχόλιο σου δαμε. Εγω σε λέω να φας και μια σνικερς και σαφέστατα να αποφευγεις τη γλυστιριδα ;)

      Delete
    2. στατιστικά ήντα chance είσιεν να σκάσω?:))

      Delete
  9. Tο DNA δεν ειναι μόνο μια σειρα πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες (ατς το ελληνικό μου! :Ρ) αλλα ειναι τζαι η "εκφραση" των πρωτεϊνων τζαι το αντίστοιχο regulation ετσι εν ενα πολλά περίπλοκο θέμα για αναλυση. Το περιβάλλον εχει μια επιδραση σημαντική τζαι στο τέλος ουλλοι οι παράγοντες δρουν μαζι για να καμουν τον κάθε ένα που μας ενα ξεχωριστό ανθρωπο.

    Υπάρχουν πολλές μελέτες απο identical twins κτλ που εχουν ενδιαφερον.

    ReplyDelete
  10. Oυφ μια Twix εν ό,τι πρέπει.

    Αμαδρύαδα δεν αντιλέγω για τους κοινωνικούς παράγοντες. Όμως πολλές φορές τζαι οι κοινωνικοί παράγοντες έχουν σχέση με το γενετικό μας υλικό. Έχω για παράδειγμα γονίδια του ύψους, παράδειγμα λέω. Αρέσκει μου ο αθλητισμός καταλήγω να παίζω μπάσκετ, είμαι πολλά καλή, γίνομαι πρωταθλήτρια (αφού εν παράδειγμα κάμνω ό,τι θέλω εντάξει;). Θα πω ότι αρέσκει μου το μπάσκετ, ότι είναι γυμναστική κτλ κλτ κτλ. Αλλά αν δεν είχα το κατάλληλο δεν θα ασχολούμουν με τούτο το πράμα.

    Τζαι επίσης να μου κάμεις τη χάρη. Η λούντζα τρώεται τζαι με τυρί τζαι εν πολλά ωραία.

    Κολόνα σνίκερς δεαξ. Πολλά δέαξ.

    Πρασινάδα έχεις υπόψη σου αν χρησιμοποιούμε όλα τα γονίδια που έχουμε;

    ReplyDelete
    Replies
    1. This comment has been removed by the author.

      Delete
    2. Μάνα μα εννοείται ότι παίζει ρόλο και το dna απλά πιστεύκω ότι και οι περιβαλλοντικοί εν πολλά σημαντικοί. Και συμφωνώ κάποτε υπάρχει και συνάφεια χωρίς να είναι βέβαια κανόνας.

      p.s μια φίλη μου ασχολείται επαγγελματικά με το μπασκετ στην ΚΥΠΡΟ τονιζω το, εν 1.57, you can do it also:)))) exehasa to xamogeloui:))))

      Delete
  11. http://en.wikipedia.org/wiki/The_Selfish_Gene

    http://en.wikipedia.org/wiki/The_Naked_Ape

    ReplyDelete
  12. Η απάντηση είναι κάπου στη μέση μάλλον. Και δεν ξέρω αν εν σωστά που σκέφτουμαι αλλά επειδή μου αρέσκει να μελετώ για τις αισθήσεις εμπείκε μου η ιδέα πως διαφορετικά νιώθει ο κάθε άνθρωπος τα διάφορα ερεθίσματα μέσω των αισθήσεων. Άρα ο καθένας γεύεται/οσφρενεται/αισθάνεται κάπως διαφορετικά γι'αυτό και η διαφορά στις προτιμήσεις. Η μνήμη επίσης παίζει μεγάλο ρόλο. Τα παιδιά συνδέουν περιστατικά με συγκεκριμένες αισθήσεις παράλληλα με τυα επίκτητα χαρακτηριστικά λόγω DNA Ένηξέρω αν φκάλλω νόημα, εν και αργά.

    ReplyDelete